Skip to content
Sanskrit pedagogy MCQ Test For CTET: प्रतिवर्ष आयोजित की जाने वाली केंद्रीय शिक्षक पात्रता परीक्षा इस बार दिसंबर 2022 से जनवरी 2023 तक कई चरणों में ऑनलाइन माध्यम से आयोजित कराई जाएगी। जिन अभ्यर्थियों ने परीक्षा के लिए अभी अपने आवेदन नहीं किए हैं तो उनको बता दें कि आवेदन की प्रक्रिया अभी जारी है तथा कल 24 नवंबर तक ही चलेगी। इसीलिए अभ्यर्थी जल्द ही आप रजिस्ट्रेशन करवा ले। यदि आप भी टीचर के क्षेत्र में करियर बनाने की चाह में इस परीक्षा में सम्मिलित होने के लिए तैयारी कर रहे हैं तो यहां रोजाना नियमित रूप से विभिन्न विषयों पर आधारित महत्वपूर्ण प्रश्न शेयर किए जाते हैं इसी श्रंखला में आज यहां हम आपके लिए संस्कृत पेडगॉजी से जुड़े हुए अत्यंत रोचक सवाल शेयर करने जा रहे हैं जिनका अध्ययन आप परीक्षा में सम्मिलित होने से पूर्व एक बार अवश्य कर ले।
Sanskrit Pedagogy Important Questions For CTET Exam 20221. कोऽपि मिश्रित क्षमता-समूहः कस्मिन् सन्दर्भे विषमः ?
(a) अर्थस्तर-सन्दर्भे ।
(b) लिङ्ग-आयुः-सन्दर्भे ।
(c) सामाजिक -स्तर-सन्दर्भे ।
(d) ज्ञान – कौशल – सन्दर्भे ।
Ans- d
2. निम्नलिखितेषु किं छात्रकेन्द्रित – अनुदेशनम् ?
(a) व्याख्यानम्
(b) वैयक्तिकम् अनुदेशनम् ।
(c) प्रदर्शनम् ।
(d) प्रतिमानात्मकम् ।
Ans- b
3. नाट्यं पाठयितुं किम् उत्कृष्टम् ?
(a) कथां व्याकरणम् च अधिकृत्य विशिष्टप्रश्नावल्याः द्वारा छात्रपरीक्षणम्
(b) कथायाः भावम् अवगन्तुं नाटकस्य मौनवाचनम् ।
(c) छात्रैः भावानुगुणं नाटकस्य अभिनयनम्
(d) नाटकम् अधिकृत्य प्रश्नोत्तरम् ।
Ans- c
4. निम्नलिखितेषु किं शब्दावल्याः पाठनप्रक्रियायाः अभिन्नभागः अस्ति?
(a) विन्यासः
(b) प्रत्ययाः
(c) लोकोक्तयः
(d) उपसर्गाः
Ans- a
5. पठनकौशलं नाम
(a) पाठस्य अर्थकरणम्
(b) पाठस्य कण्ठस्थीकरणम्
(c) पाठस्य अभिज्ञानम्
(d) अबाधगतिना शुद्धोच्चारणेन सह पाठस्य उच्चैः पठनम्
Ans- a
6. -‘कस्याश्चित् भाषायाः ज्ञानम् नाम …………
(a) तस्याः भाषायाः व्याकरणनियमानां ज्ञानम्
(b) तया भाषया अभिव्यक्तेः ज्ञानम्
(c) तस्यां भाषायाः सर्वेषां शब्दानां ज्ञानम्
(d) तस्यां भाषायां सम्यक् लेखनस्य ज्ञानम्
Ans- b
7. ” भाषण लेखन कौशल सम्बद्ध-निमित्तं प्रदत्तप्रतिपुष्टिः प्रभावपूर्ण शिक्षण-अधिगम प्रक्रियाणाम् आयोजनञ्च” सम्बद्धे स्तः
(a) वार्षिकपरीक्षया
(b) सत्रीय परीक्षया
(c) रचनात्मक-मूल्याङ्कनेन
(d) योगात्मक मूल्याङ्कनेन
Ans- c
8. वयं भाषायाः उपयोगं कुर्मः-
(a) लेखनार्थम
(b) भावविनिमयार्थम्
(c) श्रवणार्थम्
(d) पठनार्थम्
Ans- b
9. सर्जनात्मक लेखनस्य अनेकानि प्रयोजनानि सन्ति । तेषु प्रमुखम् अस्ति
(a) भावविनिमयः
(b) वर्तनीशुद्धता
(c) व्याकरणशुद्धता
(d) स्वाभिव्यक्तिः
Ans- d
10. छात्राः गरुड़विषये एकां कवितां पठितुम् आरभन्ते । पठनात् पूर्व शिक्षकस्य महत्त्वपूर्णं कार्यम् अस्ति
(a) छात्रान् प्रति कठिनशब्दानाम् अर्थज्ञानाय कथनम्
(b) कवेः विषये अधिकं विवरणं छात्रेभ्यः दातव्यम्
(c) कवितायां विद्यमानान् कठिनशब्दान् रेखाङ्कितान् कर्तुं छात्रान् प्रति कथनम्
(d) गरुड़विषये छात्रान् प्रति चर्चायाः कृते कथनम्
Ans- d
11. विद्यालये यथार्थतया आंग्लभाषायाः शिक्षणार्थं महत्त्वपूर्णम् अङ्गम् अस्ति
(a) तत्स्थानीयशिक्षकस्य उपस्थितिः
(b) आनुपूर्व्येण व्याकरणनियमानां शिक्षणम्
(c) शुद्धोच्चारणस्य शिक्षणम्
(d) भाषायाः प्रयोगार्थम् अवसरः
Ans- d
12. श्रवणं, भाषणं, पठनं लेखनञ्च इत्येतैः सह अपरं भाषाकौशलम् अस्ति
(a) व्याकरणम्
(b) चिन्तनम्
(c) अधिगमनम्
(d) सर्जनात्मकता
Ans- c
13. उच्च प्राथमिकस्तरे विद्यार्थिषु सम्भाषणकौशलविकासार्थम् अधोलिखितेषु कतमः सर्वाधिकप्रभावकारी उपायः भवेत् ?
(a) उत्तमवक्तुः श्रवणम्
(b) नाटकानां पठनम्
(c) कक्षायां चरिताभिनयस्य आयोजनम्
(d) सम्पाठस्य अभ्यासः
Ans- c
14. सप्तमकक्षायाःछात्रः कथयति यत् सः तस्य मित्रेण सह शब्दवर्गसमस्या (Crossword puzzle) खेल-माध्यमेन आनन्दम् अनुभवति यः किञ्चित् अधिकः दक्षः, येन कारणेन तस्य कौशलज्ञाने वृद्धिः भवेत्। एतेन कस्य शिक्षणमनोवैज्ञानिकस्य (Education psychologist) मन्तव्यं दृश्यते ?
(a) स्किनर (Skinner)
(b) पियाजे (Piaget)
(c) वायगोत्स्की (Vygotsky)
(d) गार्डनर (Gardner )
Ans- c
15. षष्ठकक्षायाः छात्राः सद्य एव कथाम् एकां पठितवन्त शिक्षकः छात्रान् प्रश्नस्य उत्तरं पृच्छति, “किमर्थम् अशोक गृहात् पलायितः ?” अयं प्रश्नः छात्राणां किं कौशल ?
(a) लेखनसमीक्षणस्य
(b) सम्बन्धस्थापनस्य
(c) अर्थसम्भावनस्य
(d) पूर्वानुमानकरणस्य
Ans- c
16. विशिष्टशिक्षणाधिगमप्रक्रियाः कार्यान्विताः कर्तुं शिक्षक कक्षायां यत् करोति तत् कथ्यते- ………
(a) कौशलम् (Techniques)
(b) प्रक्रमाः (Processes)
(c) अभिगमाः (Approaches)
(d) पद्धतिः (Methods )
Ans- a
17. उत्तमलेखनं कतमां प्रक्रियाम् अनुसरति ?
(a) प्रारूपलेखनम् अन्तिमरूपलेखनं च
(b) संशोधनं पुनरावलोकनं च
(c) विचाराणां लेखनम् प्रारूपलेखनं, संशोधनम् पुनरावलोकन अन्तिम लेखनं च
(d) अन्तिमरूपेण लेखनम्
Ans- c
18. बहुभाषिकता कक्षायां साधनरूपेण व्यवह्नियेत अर्थात शिक्षकः ………
(a) अनेकभाषाणाम् अध्यापनं कुर्यात्
(b) मातृभाषया अधिगमं कुर्यात्
(c) विद्यार्थिनां सर्वासां भाषाणां ज्ञानं कुर्यात्
(d) विद्यार्थिनां भाषाणं उपयोगं कुर्यात्
Ans- d
19. चतुर्थकक्षायाः शिक्षिका ज्योतिः छात्राणां श्रवणकौशलस्य मूल्याङ्कनं करोति । श्रवणकौशलपरीक्ष्याणार्थम् अधोलिखितेषु कस्य कार्यस्व्य न्यूनतमा उपयोगिता वर्तते ?
(a) एकं गानं श्रुत्वा विषयबोधः
(b) वेतारयन्त्रे चलत्क्रिकेटव्याख्यानं श्रुत्वा अवगमनम्
(c) एकस्याः कथायाः श्रवणं कृत्वा तस्यां घटितानां घटनानां योग्यक्रमेण उल्लेखः
(d) वार्तालापं श्रुत्वा सारांशग्रहणम्
Ans- b
20. भविष्यकथनम्’ (Prediction) इति उपकौशलं केन सम्बद्धम् ?
(a) रूपरेखानिर्माणेन
(b) सारांशलेखनेन
(c) टिप्पणलेखनेन
(d) वाचनेन
Ans- a
Read More:-
CTET 2022: ‘बुद्धि के सिद्धांत’ से जुड़े एक से 2 सवाल जरूर पूछे जाएंगे दिसंबर में होने वाली सीटेट परीक्षा में अभी पढ़ें!
CTET Exam 2022: सीटेट परीक्षा में पूछे जाने वाले ‘English Pedagogy’ के संभावित प्रश्न यहां पढ़ें!
यहां पर हमने दिसंबर में आयोजित होने वाली केंद्रीय शिक्षक पात्रता परीक्षा के लिए ”संस्कृत पेडागोजी” से संबंधित महत्वपूर्ण सवालों ( Sanskrit pedagogy MCQ Test For CTET) का अध्ययन किया। केंद्रीय शिक्षक पात्रता परीक्षा (CTET) से जुड़ी नवीनतम अपडेट और प्रैक्टिस सेट प्राप्त करने के लिए आप हमारे टेलीग्राम चैनल के सदस्य बने, जॉइन लिंक नीचे दी गई है
