Sanskrit Pedagogy Revision MCQ For CTET: सेंट्रल टीचर एलिजिबिलिटी टेस्ट (CTET) 2022 दिसंबर से जनवरी माह के बीच में देशभर के विभिन्न परीक्षा केंद्रों पर ऑनलाइन माध्यम में आयोजित होगी। जिसमें 30 लाख से अधिक अभ्यर्थियों के शामिल होने की उम्मीद है। यहां पर हम नवीनतम परीक्षा पैटर्न के आधार पर संस्कृत पेडागोजी पर आधारित महत्वपूर्ण बहुविकल्पीय प्रश्न आपके साथ साझा कर रहे हैं। जिसका अभ्यास आपको परीक्षा में उत्तम परिणाम दिलाने में मददगार साबित हो सकता है ।
परीक्षा की दृष्टि से महत्वपूर्ण है संस्कृत पेडागॉजी के यह प्रश्न—CTET Exam Sanskrit Pedagogy MCQ
1. कस्य विचारे मानवाः भाषा- अधिग्रहणयन्त्रेण’ सह जायन्ते यत् तान् भाषाधिगमे सहायकं भवति ।
(a) वायगॉत्स्की
(b) ब्लूम
(c) चॉम्सकी
(d) स्किनर
Ans- c
2. निम्नलिखितेषु का शब्दावली ‘वायगोत्स्की’ इत्यस्य सामाजिक-सांस्कृतिक सिद्धान्तेन सह सम्बद्धा नास्ति।
(a) परस्परं सामाजिकसम्पर्कः
(b) पर्वनिर्माणम्
(c) समीपस्थविकासक्षेत्रम्
(d) भाषा-अधिग्रहणयन्त्रम्
Ans- d
3. निम्नलिखितेषु कथनेषु तं कथनं चिनुत यत् आकस्मिक साक्षरता (Emergent Literacy) वर्धयितुंसर्वोपयुक्तम् अस्ति –
(A) भाषाविकासस्य प्राथमिकवर्षेषु पित्रोः वार्तालापः ।
(B) बालकान् कथा श्रावणम्
(C) मित्रं पत्र लेखितम् कथनम्
(D) दत्तवाक्यम् पृष्ठे अनुलेखितुं बालकाय प्रेरणम्
(a) B, C तथा D
(b) A, C तथा D
(c) A तथा B
(d) C तथा D
Ans- c
4. बालकान् नवशब्दानां अर्थं ज्ञातुं ‘प्रेरणा’ न दत्त्वासन्दर्भानुसारं नवीनशब्दानां व्याख्यानम् –
(a) प्रायः बालकान् भ्रमितान करोति ।
(b) शब्दस्य सुष्ठु बोधने सहायतां करोति
(c) कण्ठस्थीकरणे सहायतां करोति ।
(d) समयं निरर्थकं करोति ।
Ans- b
5. ——– अस्मान् गूढार्थम् अवगन्तुं सङ्केतं ददाति ।
(a) विस्तृतम् अध्ययनम्
(b) उच्चैः पठनम्
(c) गहन अध्ययनम्
(d) निर्दिष्ट अध्ययनम्
Ans- c
6. भाषाशिक्षणस्य प्रारम्भिकवर्षेषु काचित् अध्यापिका स्वकक्षायाः प्रारम्भः ‘वृत्तकाल (Circle Time) क्रियया करोति । अस्यां क्रियायां सा प्रत्येक छात्रं कस्मिन्नपि विशिष्टविषये वक्तुम् अवसरं प्रददाति। एषा प्रक्रिया निम्नलिखितेषु कस्मै प्रयोजनाय महत्त्वपूर्णम् अस्ति ।
(a) पठन-योग्यतावर्धनाये
(b) वर्णमालायाः अभिज्ञानाय
(c) आकस्मिक-साक्षरतायै
(d) अर्थबोधनार्थं पाठस्य पठनम्
Ans- c
7. अर्थ-मापन प्रक्रिया (Semantic mapping Strategy) कस्मै प्रयोजनाय सशक्ता अस्ति ?
(a) छात्रेषु शब्दसङ्ग्रहं वर्धयितुम् ।
(b) व्याकरणनियमान् शिक्षितुम् ।
(c) पाठ्यविषयेण सह व्याकरणस्य संयोजनाय।
(d) प्रक्रियालेखनाय ।
Ans- a
8. बालकः ‘प्रयोगाश्रितपरीक्षाविधिना (Trial and ErrorMethod) शिक्षति’ इत्येतत् भाषाशिक्षणस्य सैद्धान्तिक परिप्रेक्ष्यात् स्पष्टम् अस्ति।
(a) संज्ञानात्मक
(b) व्यवहाराश्रित
(c) जन्माश्रित
(d) सामाजिक-सांस्कृतिक
Ans- b
9. लेखनप्रक्रियायाः अवस्थानां समुचितं क्रमं चिनुत ।
(A) प्रारूपलेखनम् (drafting)
(B) त्रुटि-शोधनम् (proof-reading)
(C) विचारोत्तेजनम् (brainstorming)
(D) पुनरवलोकनम् (revising)
(E) रूपरेखानिर्माणम् (outlining)
(F) समापनम् (finalising)
(a) C, E, A, D, B, F
(b) C, A, E, B, D, F
(c) A, B, C, D, E, F
(d) E, A, B, C, D, F
Ans- a
10. कठोराभ्यासः निम्नलिखितेषु कस्य मुख्यपद्धतिः अस्ति ?
(a) समग्रभाषापक्षस्य
(b) सम्प्रेषणात्मकपक्षस्य
(c) व्याकरण-अनुवादविधेः
(d) क्रीडाविधेः
Ans- c
11. पठने, लेखने च बालकैः कृताः त्रुटयः कथयितुमशक्यन्ते –
(a) भाषाशिणस्य सोपानम्
(b) भाषाविकासे बाधाः
(c) भाषायां प्रवाहं प्राप्तुं मार्गे बाधाः
(d) भाषाशिक्षणे व्यक्तेः असामर्थ्यम्
Ans- a
12. भाषाशिक्षणस्य निर्माणात्मकपक्षे (Constructivistapproach) सम्मिलितम् अस्ति
(a) सशक्तसाधनरूपे कठोराभ्यासः ।
(b) स्वभावनिर्माणम् ।
(c) अन्वेषणांश्रित ( Inquiry based) शिक्षणम्
(d) व्याकरणनियमानाम् अभ्यासः
Ans- b
13. आधारनिर्माणावस्थायाम् “नवीनशिक्षानीति, 2020 इत्यस्याः ध्यानं केन्द्रितम् अस्ति
(a) साक्षरतायाम्
(b) साक्षरतायाम् सङ्ख्याज्ञानेच (Literacy and Numeracy)
(c) प्राकृतिकविज्ञाने
(d) समाजशास्त्रस्य अध्यापनम्
Ans- b
14.निम्नलिखितेषुकतमः मौखिक्सम्प्रेषणम् (OralCommunication) न पोषयति ?
(a) छात्राणां परस्परं वार्तालाप:
(b) दूरभाषे स्वानुभवानाम् आदान-प्रदानम्
(c) समाचार-विज्ञप्तिः
(d) छात्रस्य साक्षात्कारः
Ans- c
15. निष्क्रिय – शब्दावली का अस्ति?
(a) ते शब्दाः वयं येषां प्रयोगं तदैव कुर्मः यदा वय तान् शशृमः, अथवा पठामः ।
(b) ते शब्दाः यान् वयं अन्यैः सह पुनः पुनः प्रयुञ्जमः
(c) ते शब्दाः येषां प्रयोगं वयं लेखने एव कुर्मः ।
(d) ते शब्दाः येषां प्रयोगं वयं भाषणे एव कुर्मः ।
Ans- a
इन्हे भी पढे:-
CTET 2022: ‘हिंदी पेडगॉजी’ के इन सवालों से करें सीटेट परीक्षा की उत्तम तैयारी!
यहां पर हमने दिसंबर में आयोजित होने वाली केंद्रीय शिक्षक पात्रता परीक्षा के लिए ‘संस्कृत पेडागॉजी’ से संबंधित महत्वपूर्ण सवालों (Sanskrit Pedagogy Revision MCQ For CTET) का अध्ययन किया। केंद्रीय शिक्षक पात्रता परीक्षा (CTET) से जुड़ी नवीनतम अपडेट और प्रैक्टिस सेट प्राप्त करने के लिए आप हमारे टेलीग्राम चैनल के सदस्य बने, जॉइन लिंक नीचे दी गई है
